«و خدای تو حکم فرموده که جز او را نپرستید و بر پدر و مادر نیکویی کنید، اگر یکی از آنان یا هر دو به سنین کهولت و سالخوردگی رسیدند، كلمهای که رنجیده خاطر شوند، نگویید و کمترین آزار به آنان نرسانید و با آنها با اکرام و احترام سخن بگویید.» سوره اسرا آیه 23
دوران سالمندی، مانند دوران کودکی یا جوانی، یکی از مراحل زندگی است، با این تفاوت که دوران کودکی و جوانی، سرشار از انرژی و تلاش است، ولی دوران سالمندی، همراه با تحلیل قوا و کاهش میزان فعالیتهای فیزیکی میباشد.
تا قبل از این قرن، میانگین عمر، بسیار پایین بود. اما امروزه بهبود وضع تغذیه، پیشرفتهای چشمگیر پزشکی و ارتقای سطح بهداشت، سبب افزایش میانگین عمر گردیده است. وجود تعداد روز افزون سالمندان در اکثر کشورها، موجب شده که مقامات دولتی و برنامهریزان اجتماعی، توجه بیشتری به این مسئله ابراز نمایند و به وضع مقررات اجتماعی مطلوبتری برای آنان همت بگمارند، چرا که با وجود حمایت مالی فرزندان به ویژه در کشورهای آسیایی، هنوز هم اتکای سالخوردگان به تأمین اجتماعی بسیار است.
جایگاه سالمندان در پرتو تعالیم اسلامی
برخلاف فرهنگ غرب، که وجود سالمندان را در خانوادهها، زائدهای مزاحم میپندارند و میکوشند برای آنکه آزادیهای شخصیشان محدود نشود و مزاحمی نداشته باشند، به نحوی آنان را از محیط خانه و روابط خانوادگی دور کنند و به «خانه سالمندان» بفرستند، اسلام به آنان ارج مینهد و حرمت قائل است و به رعایت حقوق و احترام آنان سفارش کرده و به بهرهگیری از تجارب و افکار پخته آنان، تشویق میکند.